Примерное время на чтение статьи 4 минуты
Эх, узды гомерләр, исереп-исереп яраттык, нинди генә матур сүзләр әйтмәдек! Ә безне аңламадылар, тыңламадылар – кая инде аларга, биек үкчәле сапожкийлар белән таптап йөрделәр! Ә хәзер күрәләр, ләкин соң инде.
Таң атканчы, шәһәрнең тар урамнарында йөрергә яраткан җәйге кичләрне хәтерлим. Без яшь, уйларыбыз җиңел, киләчәк турында хыялланган идек. Әрле-бирле сөйләшүләр, көлешүләр, тик бергә булуның үзе үк зур бәхет иде. Ай яктысы астында кулга-кул тотышып йөрүләр, һәр сүзнең мәгънәсе, һәр кагылуның кадере бар иде. Кем генә башны югалтып, мәхәббәт дигән тилелеккә бирелмәсен! Ул чакта без үзебезне җиһанның үзәгендә дип уйлый идек.
Ләкин мәхәббәт ул һәрвакыт тигез канатлар белән оча алмый шул. Сине аңлый торган кеше табу кыен эш. Безнең юллар шулай да аерылды. Һәрберебез үз юлы белән китте, үз язмышына йөз тотты. Мин тагын яраттым, ләкин башкача, үткәндәгечә түгел инде. Башта күп тапкырлар ялгыштым, сүзләремнең чын мәгънәсен белмәгәнмен икән. Ул сүзләр вакыт белән, язмыштан алган сабаклардан соң гына аңлашылды.
Кемдер мине таптады, кемдер көлде, кемдер артына да карамыйча китеп барды. Бу кешеләрнең күңелләре минекенә охшамаган, дөньялары башка иде. Минем кайгыны, хыялларны, хисләрне аңларга теләүче дә булмады. Ә күңелдә тын гына рәнҗеш, үкенү кебек хисләр җыелды.
Вакыт узды. Тормыш үзгәрде, без үзгәрдек. Кайбер нәрсәләр онытылды, кайберләре исә җанга тирән эз салды. Ләкин хәзер, күп еллар узгач, ул чактагы кешеләрнең миңа карашлары үзгәргәнен сизәм. Алар хәзер аңлый, күрә. Ләкин аңлау соң килде. Тапталган хисләр, өзелгән юллар беркайчан да кире кайтмый. Минем йөрәктә калган яраларны вакыт дәвалады, ләкин эзе һаман бар.
Һәрбербез үз юлын сайлады, ләкин үткәннәр хәтердә саклана. Һәр җәйге кич, һәр ярату хисе, һәр үкенеч җанның бер өлеше булып калды. Алар хәзер күрәләр, аңлыйлар, ләкин ул вакытта мине ишетмәделәр. Бәлки, бу шулай булырга тиештер дә. Һәркемнең үз хата-өнеге бар, алардан өйрәнәбез, үсәбез.
Язмышлар безне төрле якка таратса да, күңелемдәге мәхәббәткә хөрмәт бар. Һәр нәрсә үз вакытында тәмамлана. Тик үткәннәр белән килешү – иң мөһиме. Мин хәзерге тынычлыгымны шул үткәннәрнең үзе белән таптым. Бәлки, иң зур җиңү дә – шушы.
Эх, узган гомерләргә кайтып, ул чактагы хисләрне яңадан кичерү мөмкинлеге булса иде. Ул вакытта күп нәрсәгә игътибар итмәдек, вакытның кадерен белмәдек. Безнең гомер юллары язмыш сынауларында чыныкты, һәр сынау безне тагын да ныгытты, ләкин йөрәктәге яралардан да соңрак, җанның төпкелләрендә сакланып калган үкенүләр бар.
Кайчак төннәрен, тәрәзә янында утырып, барлык шул хисләрне яңадан искә алам. Бу дөньяда беркем дә камил түгел, һәм шул ялгышлар безнең үсеш юлыбызда билгеләнеп калды. Бүгенге тормышка караганда, ул чактагы мәхәббәт бер үткән хатирә булып кына калды. Ләкин ул хәтирәләр күңелнең бер почмагында мәңгегә сакланачак.
Әгәр дә вакытны кире кайтарырга мөмкин булса, бәлки, күп нәрсәне башкачарак эшләр идем. Үз-үземә тыңла, аңла дип күбрәк әйтер идем. Кайбер хата-өнегеләрдән качып кына булмас, ләкин алардан сабак алырга, үзеңә нәтиҗәләр ясарга кирәк. Һәр адым, һәр карар, һәр хата – барысы да безнең үсешебез өчен кирәктер. Шуңа да үкенүләрне тирәнгә җибәрмәскә, ә алардан үзеңне дөрес юлга юнәлдерергә тырышырга кирәк.
Язмыш безгә гел яңадан сынаулар җибәрә, һәм безне тагын да көчлерәк итә. Безнең тормыш юллары үзгә, ләкин һәрберсендә үз тәҗрибәсе, үз бәхете бар. Кайчак үткәнне онытмыйча, аны җылы итеп искә алу да кирәк. Бу – безнең яшәешнең бер өлеше, ул безне бүгенге халәтебезгә алып килде.
Хәзерге вакытта мин тынычлыкны шушы үткәннәр белән килешеп таптым. Үткәннәр минем тормышымның бер өлеше булып калды, ләкин алар мине җимермәде, ә киресенчә, үземне яңадан табарга ярдәм итте. Инде яңа сынауларны да тыныч кабул итә алам, чөнки һәр үткән көн миңа үзенең мәгънәсен бирде. Һәм мин шушы үткәннәрнең барысын да хөрмәт белән искә алып, алга таба тыныч һәм имин яши беләм.
Бәлки, иң зур җиңү дә – шул үткәннәргә хөрмәт белән карап, хәзерге тормыштан канәгать булудыр. Һәрбер көнебез – ул тормышның үз бүләге. Ә иң мөһиме – күңелдә тынычлык һәм аңлау табу.
Җәйге кичләрнең берсендә, ялгызлык белән бергә-бер калып, үткәннәрне исемә төшереп утырганда, күңелдә ниндидер җылы тойгы уяна башлады. Бу тойгы таныш иде, бәлки, ул яратуның кайтавазы, бәлки, үткән бәхет мизгелләренең чагылышы булгандыр. Ул кичләр, ул мәхәббәт шулкадәр саф, шулкадәр якты иде, аларны сагынмый мөмкин түгел. Ләкин хәзер мин үземнең ялгышларымны аңлыйм, алардан өйрәндем.
Кайчак кешеләрне искә алам, аларны ничек кенә яратканымны, ничек кенә сакларга тырышканымны. Ләкин безнең юллар аерылды, без башка якка киттек, һәм һәрберебез үз язмышы белән калырга мәҗбүр булды. Үткәндәге ялгышларны аңлап, аларны кабатламау – зур бәхетләрнең берсе.
Бер көнне, җәйнең иң матур вакытында, мин шул тар урамнарның берсендә бергә йөргән иске танышымны очраттым. Без күп еллар күрешмәгән идек, әмма бер-беребезне таныдык, күзләребезгә карадык, һәм шул мизгелдә барысы да искә төште. Күзләре элеккеге кебек зәп-зәңгәр, әмма карашында яңа хисләр чагыла иде. Без бергә яшәгән бәхетле мизгелләрне, яшьлектәге хыялларны, үкенечләрне бер-беребезгә әйтмәсәк тә, күзләребездәге якты карашлар барысын да сөйләп бирде.
Шул очрашудан соң күңелемдә ниндидер җиңеллек туды. Күңелдәге үкенечләр эри башлады, чөнки мин аңладым: безнең язмышлар гел үткәндәге хата-өнегеләргә бәйле түгел. Кайбер нәрсәләргә вакытында аерылышу, вакытында бәхилләшү дә мөһим. Кайчак язмыш үзе безгә ярдәм итә – ул безне дөрес юлга чыгара, кирәкле кешеләр белән очраштыра, кирәксезләрдән арындыра.
Хәзер, үткәнне күздән кичереп, күңелдә тынычлык табам. Ул еллар, ул мәхәббәтләр, ул хыяллар минем тормышымның бер өлеше булып кала, ләкин алар миңа үткәннәргә бөтенләй үкенмичә карарга өйрәтте. Һәрбер сынау – үсеш өчен бер мөмкинлек. Мин хәзер аңлыйм: безнең тормышыбыздагы һәр нәрсә – ул безне киләчәккә әзерли торган сабак. Һәм хәзерге бәхетне табу өчен үткән белән килешү иң мөһиме.
Бу тормышта күп нәрсәләр үтә, ләкин иң мөһиме – һәр мизгелнең кадерен белү һәм алга таба өмет белән карау. Яңа көн – яңа мөмкинлек, һәм һәр туган иртә – яңа юл башы. Хикәянең дәвамы синең йөрәгеңдә, һәр кешенең тормышы – үзенчә бер хикәя, аны матур итеп язуыбыз – безнең кулда.